KOLEJNE ODKRYCIA W KAŁDUSIE

Kompleks stanowisk w Kałdusie znajduje się około 3 km na południowy-zachód od Chełmna (woj. kujawsko-pomorskie). Było to miejsce bardzo ważne dla lokalnych społeczności w pradziejach i okresie wczesnopiastowskim. Świadczą o tym m.in. pozostałości osad z okresu neolitu (około 3500 p.n.e.), z których pozyskano spektakularny skarb przedmiotów metalowych (sztylet, siekieromłot, ozdoba spiralna), warowny gród z epoki żelaza (750-500 p.n.e.) oraz założenie ośrodka administracyjnego i sakralnego w początkach państwa polskiego (sedes regni principalis). Wyjątkowe znaczenie tego miejsca podkreślają również tegoroczne odkrycie cmentarzyska społeczności kultury iwieńskiej z początków epoki brązu (około 2000 p.n.e.).

Podczas badań odsłonięto grób z obstawą kamienną. Do jamy grobowej złożono dwa naczynia (puchar dzwonowaty i misa na nóżkach) oraz buławkę kamienną. Około 1500 lat po założeniu tego grobu, w początkach epoki żelaza, grób został częściowo zniszczony przez wkop o charakterze rabunkowym. Destrukcji uległy jama i dary grobowe oraz najprawdopodobniej szczątki zmarłego.

Od strony południowej grobu odkryto trzy, układające się liniowo depozyty naczyń społeczności kultury iwieńskiej oraz depozyt kości ludzkich (ossuarium). Kości te zostały złożone w intencjonalnym układzie, co wskazuję że około 2000 p.n.e. przeprowadzono ekshumację, co najmniej dwóch dorosłych osobników, aby ich szczątki następnie pochować w sąsiedztwie wyjątkowego grobu w obstawie kamiennej. Na kalocie jednej z czaszek położono fragment naczynia kultury iwieńskiej.

W trakcie badań pozyskano zniszczone i rozdrobnione fragmenty naczyń, które przechodzą zabiegi konserwatorskie i są rekonstruowane. Szczątki ludzkie po oczyszczeniu zostaną przekazane do badań antropologicznych. Pozwoli to ustalić płeć, wiek, przechodzone choroby i liczbę osobników, których powtórnie pochowano. W miarę możliwości podjęte będą próby wykonania analiz kopalnego DNA. Mogą one pozwolić na ustalenie miejsca pochodzenia tych osób, ich diety i koneksji krewniaczych. Wszystkie pozyskane znaleziska będą prezentowane w sali muzealnej w Instytucie Archeologii UMK
w Toruniu.

Cmentarzyska z wczesnej epoki brązu są odkryciami unikalnymi. Ze względu na dużą wartość poznawczą pozyskanych i potencjalnie jeszcze niewyeksplorowanych materiałów z wczesnej epoki brązu, planowana jest kontynuacja badań na cmentarzysku w Kałdusie.

Kompleks stanowisk w Kałdusie jest systematycznie badany przez pracowników UMK od 1995 roku, pod kierownictwem prof. Wojciecha Chudziaka.

O UMK