„Przybytki Melpomeny – bydgoskie teatry i teatrzyki, filharmonia i opera”

Pozwala ona spojrzeć inaczej na siedziby teatru, opery czy filharmonii, tym razem od strony architektury i jej twórców. Wystawa podejmuje problematykę ważką i ciekawą, nierozerwalnie związaną z życiem kulturalnym dawnych i współczesnych bydgoszczan. Eksponaty pochodzą ze zbiorów Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy, Filharmonii Pomorskiej, Opery Nova, Teatru Polskiego w Bydgoszczy, Muzeum Sztuk Użytkowych - Odział Muzeum Narodowego w Poznaniu oraz z kolekcji prywatnych.

Wystawa poświęcona została tutejszym przybytkom Melpomeny - teatrom, teatrzykom, filharmonii i operze. Celem jej jest zaprezentowanie, nie tylko mieszkańcom Bydgoszczy i miłośnikom sztuki wybranych przykładów architektury, wskazanie przemian dokonujących się w niej na przestrzeni wielu lat oraz przybliżenie zagadnień stylowych i funkcjonalnych budynków. Ekspozycja unaocznia również wpływy, jakim ulegała architektura i zaznajamia z nieistniejącymi budowlami, przy okazji eksponując sylwetki projektantów, m.in. środowisko miejscowych architektów i budowniczych. Z pewnością przyczyni się do wzbogacenia wiedzy o nie zawsze znanych budowlach związanych niegdyś z grodem nad Brdą. Różnorodność obiektów architektury i mnogość zachowanych materiałów historycznych nasunęła konieczność wyodrębnienia 5 grup tematycznych, dzięki którym wystawa stała się bardziej czytelna. Dwie pierwsze z nich poruszają problematykę gmachów Teatru Miejskiego wzniesionych w XIX stuleciu i budynków ważniejszych, popularnych sal teatralno-bankietowych oraz teatrów ogródkowych. Trzy kolejne odnoszą się do budowli dobrze znanych wszystkim, powstałych w okresie powojennym, które na trwałe wrosły w śródmiejską zabudowę miasta, takich jak: Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego i Opera Nova. 

Ekspozycja przygotowana została przede wszystkim w oparciu o licznie zachowane projekty architektoniczne budowli. Do nader wartościowych zaliczyć trzeba prezentowany w wyborze zespół projektów (niezrealizowanych i zrealizowanych) Teatru Miejskiego pochodzących z lat 1865-1894. Cenną dokumentację projektową uzupełniają materiały ilustrujące działalność omawianych przybytków - afisze, plakaty, programy, zaproszenia, fotografie oraz projekty kostiumów i scenografii spektakli z okresu od lat 60. XIX stulecia aż po czasy współczesne. Na wystawie znalazły się takie ciekawostki jak: zaproszenie i program z okazji uroczystości poświęcenia nowego Teatru Miejskiego i spektaklu inauguracyjnego z 1896 r., plany widowni Teatru Miejskiego z 2 poł. XIX w. i ok. 1939 r., bilet wstępu do teatru z 1936 r. czy makieta Opery Nova.

Ekspozycję wzbogacają dzieła sztuki, wyroby pamiątkarskie oraz fotografie i widokówki, na których uwiecznione zostały przybytki Melpomeny, z zaprojektowanym przez Heinricha Seelinga Teatrem Miejskim na czele, który przetrwał zaledwie do 1945 r. Przestrzeń wystawienniczą uatrakcyjniają ponadto zastosowane rozwiązania scenograficzne z wykorzystaniem strojów oraz różnorodnych efektownych akcesoriów damskich i męskich z XIX i XX w., związanych z wieczornym wyjściem do teatru lub opery. W celach edukacyjnych wprowadzona została prezentacja nieistniejącego Teatru Miejskiego w formie multimedialnej rekonstrukcji bryły i wnętrza gmachu. Wystawie towarzyszy konferencja naukowa Siedziby teatrów, teatrzyków, oper, filharmonii - Historia i architektura. [Danuta Sójkowska]

Wystawa czynna do 15.VI.2008 r.
Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy