14 lutego 2010 (niedziela)
Wystawa jubileuszowa z okazji 30-lecia działalności Galerii Autorskiej Jana Kaji i Jacka Solińskiego w Bydgoszczy
Można zadać pytanie – dlaczego Galeria w Muzeum? Sam jubileusz, istotny bo akcentujący ciągłość funkcjonowania, nie jest jedynym powodem prezentacji działalności Galerii właśnie w Muzeum.
Powodem zasadniczym jest podkreślenie wkładu Galerii Autorskiej w współtworzenie życia artystycznego w Bydgoszczy. Przypomnijmy, że w grodzie nad Brdą obok instytucji kulturalnych, powołanych do upowszechniania sztuki (m.in. Muzeum Okręgowego i Galerii Miejskiej bwa) o określonym, chociaż zmieniającym się profilu wystawienniczym, w ciągu tych trzech dekad funkcjonowały nieliczne galerie prezentujące niewielkie, najczęściej monograficzne wystawy. Galerie powstawały, działały przez dłuższy lub krótszy czas, często znikając z mapy kulturalnej miasta, ustępując miejsca kolejnym. Tymczasem Galeria Autorska trwa i nieprzerwanie od 1979 roku zaprasza nas do poznawania proponowanego, autorskiego wyboru twórców i ich dzieł.
W ciągu tych trzydziestu lat zmieniały się adresy Galerii, kolejno usytuowanej przy ulicy Dworcowej 98, następnie przy Chocimskiej 5, a obecnie zlokalizowanej przy ul. Pomorskiej 48. Zmieniały się i krystalizowały założenia programowe twórców Galerii Autorskiej – Jana Kaji i Jacka Solińskiego. Zmieniali się też wystawiający autorzy, chociaż niektórzy – obecni w Galerii od czasu jej powstania – nadal prezentują w niej swe dzieła. Grono wystawiających poszerzyli twórcy młodszego pokolenia, przed którymi Galeria otwiera swe gościnne podwoje, często umożliwiając im debiutanckie pokazy.
W kolejnych, niewielkich wnętrzach Galerii zorganizowano ponad 500 wystaw, pokazów i spotkań, przybliżających dokonania około 200 twórców reprezentujących różne dziedziny sztuki, zarówno z Bydgoszczy, jak i artystów współpracujących z Galerią, a pochodzących z innych ośrodków Polski.
Scenariusz prezentowanej w bydgoskim Muzeum wystawy jubileuszowej Galerii Autorskiej stanowi w pewnym stopniu kontynuację koncepcji wystawy z 2004 roku, kiedy w bydgoskim BWA miała miejsce ekspozycja o podobnym charakterze, zorganizowana z okazji 25-lecia powstania Galerii, stanowiąca podsumowanie ówczesnego dorobku. Obecna wystawa obrazuje dokonania Galerii Autorskiej ostatniego pięciolecia. Jednak jej koncepcja uległa rozszerzeniu, a proporcje zostały odwrócone. Przedstawiamy prace z zakresu plastyki i fotografii większego grona autorów, współtworzących wizerunek Galerii. Całokształt trzydziestoletniej działalności Galerii Autorskiej, a jednocześnie obecność wystawiających wcześniej autorów przypomni bogata i różnorodna dokumentacja wydarzeń artystycznych. Ekspozycję tworzy kilka działów, obejmujących:
- zespół dzieł zaproszonych artystów wystawiających w Galerii Autorskiej w latach 2004-2009, w tym prace twórców Galerii – Jacka Solińskiego i Jana Kaji;
- pokaz o charakterze retrospektywnym, prezentujący dzieła artystów nie żyjących;
- dokumentację działalności Galerii w formie druków towarzyszących wydarzeniom artystycznym (zaproszenia i plakaty), stanowiących obiekty z zakresu grafiki użytkowej, autorstwa Jana Kaji i Jacka Solińskiego;
- wydawnictwa opracowane i wydane przez Galerię Autorską;
- dokumentację wydarzeń z działalności Galerii.
Wystawa powstała w oparciu o prace użyczone przez autorów oraz obiekty z kolekcji Galerii Autorskiej i zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.
Prezentujemy prace autorstwa ponad 40 twórców: Grzegorza Bednarskiego, Krystyny Berndt, Andrzeja Budziaka, Krzysztofa Candera, Michała Candera, Bogdana Chmielewskiego, Grzegorza Chojnackiego, Ryszarda Czajkowskiego, Bogdana Dąbrowskiego, Anny Drejas, Kazimierza Drejasa, Leszka Goldyszewicza, Doroty Jajko-Sankowskiej, Justyny Jułgi, Kazimierza Jułgi, Witolda Jurkiewicza, Jana Kaji, Waldemara Kakareko, Grzegorza Kargóla, Krzysztof Kuncy, Bogusława Kurasia, Ireny Kużdowicz, Zbigniewa Lubaczewskiego, Piotra Matuszka, Andrzeja Mazieca, Wojciecha Nadratowskiego, Marka Noniewicza, Bronisława Zygfryda Nowickiego, Leszka Przyjemskiego, Jerzego Riegla, Leona Romanowa, Zofii Rybiańskiej, Jarosława Sankowskiego, Aleksandry Simińskiej, Jacka Solińskiego, Mariana Stępaka, Henryka Wańka, Stanisława Wasilewskiego, Ryszarda Wieteckiego, Wojciecha Woźniaka, Elżbiety Wróblewskiej, Jerzego Zegarlińskiego, Soni Zengel i Tytusa Żmijewskiego.
Barbara Chojnacka
„(...) Po tylu latach wypada postawić pytanie: czym dla nas stała się Galeria Autorska? Neutralnym terytorium, salonem wielu różnych twórców, obszarem własnych prezentacji. Może forum spotkań. Miejscem stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi. Archiwum pamięci. Spichlerzem wartości. Enklawą oddalenia. Przestrzenią skupienia. Wydawnictwem dla ważnych treści. Z pewnością w każdym z tych określeń zawarta jest istotna forma naszego działania, ale tym, co ożywia ten organizm, jego życiodajnym tchnieniem, prawdziwą duszą, są ludzie – nasi przyjaciele, społeczność osób, którą łączy twórcza przestrzeń. Odbywające się w Galerii wystawy, spektakle, pokazy, wykłady, prezentacje różnych dziedzin sztuki otwierają uczestników na siebie wzajemnie. Malarstwo, grafika, rzeźba, fotografia, teatr, poezja, proza, filozofia, historia, muzyka i rozmaite inne formy twórczego istnienia, wszystko to stapia się w całość, staje się spoiwem obecności, dobroczynną energią. Formuła bezpośredniego spotkania artystów i gości, mówiących i słuchających, autorów prezentacji i widzów, milczących czy pytających, wszystkich zainteresowanych, określa charakter galeryjnej wspólnoty. Uczestnicy spotkań współtworzą atmosferę stając się również artystami, poetami – podróżnikami wrażliwości. To łączy. Zatarte granice – kto kim jest i kto kim się staje – pozwalają stworzyć faktyczną więź bycia razem. Wyjście naprzeciw nieznanemu, otwarcie na innych staje się dla nas aktem twórczym.
Obecność Galerii Autorskiej postrzegam jako utrzymujący się od kilkudziesięciu lat stan rezonansu. Stan podniosłości – święta, w którym bywam gospodarzem i gościem. Podążając za uniesieniami zdarzeń, które są moją codziennością, nie umiem przestać się dziwić. Przez tyle lat jestem współobywatelem tej środowiskowej enklawy, a wciąż coś odkrywam, co mnie zdumiewa, fascynuje i wzbogaca. Dzięki życiu „galernika” często przemieszczam się w obszary różnych światów, wychylam się w nowe przestrzenie nie tylko związane z własną twórczością. Towarzyszy temu zadziwienie, które twórczo pobudza: nadaje powszedniości inny wymiar, pozwala widzieć dalej, przenikliwiej i głębiej. Tyle wydarzeń wniknęło we mnie, iż nie sposób tego ogarnąć i opisać. Czuję się wciąż obdarowany niezwykłymi ludźmi i ożywiony wieloma spotkaniami. Działając na obrzeżu tego, co zwykliśmy nazywać centrum kultury, mam świadomość błogosławionego oddalenia. A jednocześnie ufam, iż nasza Galeria Autorska – ta ledwo widoczna wyspa spotkań będąca przystanią wielu podróżnych – istnieje na jakiejś ważnej mapie służącej wyobraźni. (…)”
Jacek Soliński
(fragment wstępu wydawnictwa Stan rezonansu 1979-2009, 2009)
komisarze: Barbara Chojnacka, Jan Kaja, Jacek Soliński
miejsce: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Wyspa Młyńska –Czerwony Spichrz
otwarcie: 9 grudnia 2009 r., o godz. 18.00
wystawa czynna do 14 lutego 2010
ostatnia zmiana: 2009-11-23