Nowa wystawa "Kanał Bydgoski i Brda oczami artystów"

Wystawa Kanał Bydgoski i Brda oczami artystów zorganizowana została w ramach obchodów Roku Kanału Bydgoskiego. Kanał Bydgoski jest jednym z najnowocześniejszych założeń hydrotechnicznych XIX wieku. Pierwsza część drogi wodnej łączącej Wisłę i Odrę nazywana dziś Starym Kanałem Bydgoskim wybudowana została z polecenia Fryderyka II Wielkiego w latach 1773-1774 według projektów Franza Balthasara Schönberga von Breckenhoffa. Śluzy regulujące poziom wody początkowo posiadały konstrukcję drewnianą, którą na początku XIX wieku przebudowano na murowaną, zaopatrując je w kolejnych latach w nowoczesne mechanizmy, unikatowe na skalę europejską. Nadbrzeże obsadzono drzewami z polecenia inspektora kanału - Ernsta Conrada Petersona w celu utwardzenia podłoża i ograniczenia erozji. W rezultacie powstał piękny i wyjątkowy park nazwany plantami, który stał się ulubionym miejscem wypoczynkowym i rozrywkowym bydgoszczan. W 1909 roku rozpoczęto prace nad nowym odcinkiem kanału, który miał zapewnić wyższe standardy żeglugowe i melioracyjne. Nowy fragment drogi wodnej biegnącej poprzez Okole i Czyżkówko oddano do użytku w 1915 roku. Stary Kanał Bydgoski funkcjonował w niezmienionej formie do lat 70. XX wieku, kiedy to zasypano odcinek pomiędzy I a III śluzą.

W historię Bydgoszczy kanał wpisał się nie tylko ze względów gospodarczych, ale także pełnił ważną rolę kulturotwórczą. Jego malownicze okolice stanowią ciągłą inspirację dla artystów, o czym świadczą dzieła malarskie, rysunkowe i graficzne znajdujące się w zbiorach Muzeum. Prace ilustrują kondycję bydgoskiej plastyki ostatniego stulecia, ukazując zmiany zachodzące w sztuce, przede wszystkim w zakresie pejzażu miejskiego. Pokaz rozpoczynają dzieła graficzne oraz rysunkowe powstałe głównie w pierwszym dwudziestoleciu XX wieku. Stanowią je realistyczne, malownicze wyobrażenia mostów na Kanale Bydgoskim autorstwa Otto Sagera, Karla Schulza czy Paula Jaekela. Kontrastują z nimi prace współczesnych artystów, takie jak grafiki Anny Sroczanki o niemalże abstrakcyjnych formach. W zakresie malarstwa wyróżnić należy dzieła dwóch ważnych artystów działających w Bydgoszczy - Jerzego Rupniewskiego oraz Franciszka Gajewskiego. Artyści szczególnie upodobali sobie okolice Wenecji Bydgoskiej i Młynówki tworząc malownicze, świetliste weduty. Kanał Bydgoski przedstawiano także z perspektywy życia szyprów ukazując pływające i cumujące na Brdzie barki oglądane z brzegu lub pokładu. Temat ten podjęli w malarstwie m.in. Antoni Grabarz czy Stefan Górski, a w grafice Bronisław Zygfryd Nowicki.

Na wystawie zaprezentowane są również dawne widokówki oraz fotografie wprowadzające nas w klimat przedwojennego życia kulturalnego, które toczyło się przy śluzach. Nad kanałem rozlokowane były kompleksy restauracyjno-teatralne cieszące się dużą popularnością wśród bydgoszczan. Odbywały się tam plenery malarskie, przejażdżki łódkami, a zimą organizowano lodowiska. Kanał Bydgoski stanowił więc malownicze miejsce spotkań rodzinnych i artystycznych, do obejrzenia których zaprasza niniejsza wystawa.